Πέμπτη 9 Μαΐου 2013

Σαρκοφάγα φυτά

Στη φύση υπάρχουν 630 είδη σαρκοφάγων φυτών, που ανήκουν σε δώδεκα γένη. Τα φυτά αυτά προσελκύουν και παγιδεύουν τη λεία τους, που είναι κυρίως έντομα και άλλα αρθρόποδα, για να πάρουν τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται.

Για να χαρακτηριστεί ένα φυτό σαρκοφάγο θα πρέπει να καταναλώνει τη λεία του και να απορροφά τα θρεπτικά συστατικά από αυτήν.

Τα σαρκοφάγα φυτά έχουν διάφορους μηχανισμούς για να παγιδεύουν τα θύματά τους. 

Κάποια είδη έχουν τέτοιο σχήμα ώστε το έντομο να μπει μέσα στην παγίδα και να μην μπορεί να ξαναβγεί. Άλλα έχουν "σαγόνια" που κλείνουν γρήγορα, παγιδεύοντας έτσι τη λεία τους. Άλλα επίσης έχουν στην επιφάνειά τους κολλώδεις ουσίες, ενώ κάποια έχουν έντονο άρωμα ή έντονο χρώμα. 

Darligtonia californica


Είναι το μοναδικό φυτό της οικογένειας Darlingtonia και είναι σπάνιο στη φύση. Είναι εγγενές στη Βόρεια Καλιφόρνια και στο Όρεγκον, στις ΗΠΑ.

Ονομάζεται και "φυτό-κόμπρα", επειδή το σχήμα του μοιάζει με το γνωστό φίδι.

Sarracenia psittacina


Το είδος αυτό είναι εγγενές στη Βόρεια Αμερική και στις νοτιοανατολικές περιοχές των ΗΠΑ. Χρησιμοποιεί τον ίδιο μηχανισμό παγίδευσης, όπως και το Darlingtonia παραπάνω, δηλαδή, χρησιμοποιεί μια μικρή είσοδο στο στόμα του, από την οποία μπαίνει το θύμα ψάχνοντας για νέκταρ. 

Το θήραμα συγχέεται από το φως που βλέπει στο εσωτερικό του φυτού και προχωρά μέσα στο φυτό, νομίζοντας ότι θα βρει έξοδο. Εκεί υπάρχουν ένζυμα, που βοηθούν στην αποσύνθεση του.

Stylidium graminifolium



Το φυτό αυτό θεωρείται σαρκοφάγο γιατί κάτω από τα λουλούδια του έχει τριχίδια με τα οποία παγιδεύει και καταναλώνει τη λεία του. 

Είναι είδος ενδημικό στην Αυστραλία.

Pinguicula moranensis



Το είδος αυτό είναι ενδημικό στο Μεξικό και στην Γουατεμάλα. Σχηματίζει ένα ρόδακα, που τα φύλλα του έχουν κολλώδεις αδένες που προσελκύουν και παγιδεύουν αρθρόποδα.

Τα θρεπτικά συστατικά που παίρνουν από τη λεία τους συμπληρώνουν τα λίγα θρεπτικά συστατικά που παίρνουν από το έδαφος.

Sarracenia rubra



Το είδος αυτό ευδοκιμεί στις ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ και στις ανατολικές περιοχές του Καναδά. Η επιφάνεια του σωλήνα, που έχει το άνθος, έχει αδένες που εκκρίνουν νέκταρ. Τα θύματα που εισέρχονται στο σωλήνα διαπιστώνουν ότι η μοίρα τους είναι αβέβαιη. Πέφτουν κατακόρυφα στο βάθος του σωλήνα όπου υγρά πέψης και τριχίδια εμποδίζουν τη διαφυγή τους.

Pinguicula gigantea



Εγγενές στο Μεξικό, το φυτό αυτό έχει μωβ χρώμα. Περιστασιακά έχουν αναφερθεί και φυτά με μπλε χρώμα. Τα φύλλα του έχουν τριχίδια, τα οποία εκκρίνουν μια κολλώδη ουσία, που παγιδεύει το θύμα τους. Έχει τα μεγαλύτερα φύλλα απ' όλα τα είδη τους 


Η παγίδα της Αφροδίτης
Άλλο ένα σαρκοφάγο φυτό, που τα θύματά του είναι κυρίως έντομα και αραχνοειδή. 
Μπορεί να περιγραφεί ως ροζέτα τεσσάρων έως επτά φύλλων. 
Όταν ένα έντομο ή αράχνη συρθεί στα φύλλα του και έρθει σε επαφή με τα τριχίδια που έχουν στις άκρες τους, η παγίδα κλείνει απότομα μέσα σε 0,1 δευτερόλεπτα. 

Βέβαια δεν κλείνει για όλους κατευθείαν. 
Θεωρείται ότι παραμένει ανοιχτή για λίγα δευτερόλεπτα για να μπορέσουν τα μικρά έντομα να ξεφύγουν, αφού δεν παρέχουν μεγάλη ποσότητα φαγητού. 
Στη συνέχεια εκκρίνει ένα ένζυμο, που "διαλύει το θήραμα" και το κάνει εύπεπτο. Μετά από μερικές μέρες θα ανοίξει πάλι περιμένοντας το νέο θήραμα. 
Τα κενά που υπάρχουν ανάμεσα στα τριχίδια επιτρέπουν επίσης στα πολύ μικρά θηράματα να ξεφύγουν. Ίσως επειδή το όφελος από αυτά θα ήταν πολύ μικρότερο από το κόστος για την αφομοίωση τους. Αν κάποιο μικρό θήραμα ξεφύγει η παγίδα θα ανοίξει μετά από 12 ώρες.

 Αν πάλι μέσα στην παγίδα πέσουν αντικείμενα που δεν είναι τρόφιμα, όπως π.χ. μια πέτρα ή ένα καρύδι η παγίδα θα ανοίξει πάλι σε 12 ώρες και θα το "φτύσει" έξω.
Η ταχύτητα με την οποία κλείνει η παγίδα εξαρτάται από την ποσότητα της υγρασίας, από το φως και το μέγεθος του θηράματος. 
Προσελκύει τα θηράματά του με τη μυρωδιά του γλυκού νέκταρ που διαθέτει.
γένους του, όπως δείχνει και το όνομά του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου